De Jip en Janneke taal schrijfwijze

Bijgewerkt: 11 januari 2023

Veel tekstschrijvers hebben een hekel aan Jip en Janneke taal. Ze begrijpen helemaal niet wat hier precies mee bedoeld wordt. Jip-en-janneketaal is een schrijfwijze die helemaal niks met kinderachtige teksten te maken heeft. Het gaat om begrijpelijke taal waardoor de tekst voor iedereen leesbaar is. Niet alleen voor een specifiek publiek.

Bekendheid van Jip-en-janneketaal

Ergens eind jaren 80 werd er al over Jip en Janneke gesproken. De training Begrijpelijk schrijven voor ambtenaren liet zien dat teksten begrijpelijk moesten zijn voor Jip en Janneke, niet voor de natuurkundige Albert Einstein.

Rond het jaar 2002 werd de term Jip-en-janneketaal dankzij de VVD in gebruik genomen. Zowel in positieve als in negatieve zin.

Eenvoudig leesbare teksten

Neem er een boek van Jip en Janneke bij. De zinnetjes in dit boek zijn zeer eenvoudig en kort. Hierdoor begrijpt elke kleuter en waarschijnlijk ook een peuter het verhaal. Met Jip-en-janneketaal wordt helemaal niet dezelfde schrijfwijze bedoeld, hoewel sommige tekstschrijvers dit echt denken.

Jip-en-janneketaal schrijfwijze: enkele voorbeelden

Probeer niet op dezelfde wijze als Annie M.G. Schmidt (schrijfster van verschillende kinderboeken) een tekst neer te zetten. Vermijd kindertaal, tenzij de tekst echt voor kinderen bedoeld is. Jip-en-janneketaal kenmerkt zich op de volgende manieren:

• Teksten met een persoonlijk tintje
• Niet al te lange zinnen
• Begrijpelijke taal
• Tekst is opgedeeld in verschillende alinea’s
• Gebruik maken van verbindingswoorden
• Kleine stukjes informatie

De Jip-en-janneketaal schrijfwijze is gericht op een breed publiek. Niet alleen de hooggeleerde moet de tekst begrijpen, ook degene die na de basisschool niet veel gedaan heeft. Aan de andere kant moet de tekst niet te kinderachtig overkomen.

Enkele voorbeelden uit de praktijk

Lastig om met de Jip en Janneke schrijfwijze aan de slag te gaan? Hieronder volgen drie voorbeelden. De eerste is kinderachtig geschreven, de tweede te moeilijk. De derde heeft een Jip en Janneke schrijfwijze.

Voorbeeld 1: een te kinderachtige tekst

Teksten voor websites zijn kort. Iedereen leest en begrijpt het. Veel websites kiezen dit. Dat doet de overheid ook. Schrijf niet te eenvoudig. Dit lijkt voor kinderen.

Voorbeeld 2: veel te moeilijk

Webcontent moet pragmatisch zijn, ook voor gremia. Traditiegetrouw schrijven we teksten op B2-niveau maar gezien de integratie van het gemiddeld taalniveau adviseren we om op B1-niveau te schrijven en te publiceren. Concreet komt het erop neer dat het reduceren van het niveau tot een compromis leidt.

Voorbeeld 3: Jip en Janneke schrijfwijze

Webteksten moeten begrijpelijk zijn voor een breed publiek. Daarom helpt het om teksten op B1-niveau te schrijven. Hier kiezen de meeste websites voor, net als de rijksoverheid. Voorkom een erg laag taalniveau omdat dit zeer simpel overkomt, tot het kinderachtige aan toe.

Zeg eens eerlijk, welk voorbeeld kwam het beste op jou over? Misschien wel het tweede voorbeeld, omdat dit wat intelligenter overkomt. Dat kan wel kloppen. Het probleem met voorbeeld twee is dat er moeilijke woorden instaan. Bovendien zijn een aantal zinnen veel te lang, dit leest niet lekker.

Eenvoudige taal in spraak en schrift

Of het nu om teksten voor je website gaat of een gesprek dat je met een klant voert: ga voor Jip en Janneke taal. Dit is eenvoudige taal voor iedereen, maar niet te kinderachtig.

Schrijven als een ambtenaar? Niet goed

Wanneer iemand zegt dat je als een ambtenaar schrijft (of een advocaat) dan is dit zeker geen compliment. Het betekent dat je te formeel of ouderwets schrijft. Of in te moeilijke bewoordingen. Krijg je deze opmerking naar je hoofd geslingerd dan is het dus belangrijk om je schrijfstijl zo snel mogelijk aan te passen. Schaam je niet voor de Jip en Janneke schrijfwijze, je doet het voor je publiek en niet voor de zeurders.

De negativiteit rondom deze schrijfwijze

Er worden veel uitingen over Jip en Janneke gedaan. Het zou te eenvoudig zijn. Of tekstschrijvers die het helemaal niet begrijpen, het verkeerd aanpakken of onjuist interpreteren (sorry voor het moeilijk woord. Interpreteren = aflezen).

Jip en Janneke taal is niet goed. Dat is iets dat je vaak hoort. Het zijn vaak de tegenstanders van B1 niveau die dit soort uitingen doen. Laten we eerlijk zijn: Jip en Janneke taal staat gelijk aan B1-niveau, niets meer en niets minder.

Alleen Jip en Janneke-taal is natuurlijk niet de oplossing

Het is heel verleidelijk om al je webteksten een van Jip en Janneke schrijfwijze te voorzien. Hierdoor zijn ze begrijpelijk en dat moet wel meer website bezoekers aantrekken. Helaas zit het niet zo eenvoudig in elkaar. Alleen deze schrijfwijze is niet de oplossing om meer websitebezoekers aan te trekken.

Het gaat zich vooral om de inhoud die je deelt en welke meerwaarde dit aan de lezer biedt. Wanneer je onjuiste informatie deelt, of een hoop nutteloze tips, dan wordt de lezer hier niet blij van. Zoekmachines trouwens ook niet, want die houden heel goed in de gaten wat je websitebezoekers doen.

Wil je echt meer bezoekers aantrekken dan moet je veel harder je best doen dan alleen een eenvoudige schrijfwijze hanteren. Weet wie je doelgroep is, welk probleem mensen uit deze doelgroep hebben en waar de behoefte ligt. Stem hier content op af.

---