Samenwerken met concurrenten: wel of niet doen?

Bijgewerkt: 2 oktober 2022

Wat voor de een ‘n concurrent is, ziet de ander als collega. In Nederland hebben we hier ook een mooi alternatief voor: de concollega (concurrent + collega). Volgens de Europese wetgeving mogen concurrenten samenwerken, maar gelden er wel bepaalde regels.

De vraag is of je deze samenwerking wel aan moet gaan. Het antwoord is niet zo eenvoudig. Soms haal je uit deze samenwerking een groot voordeel. Maar het kan uiteindelijk ook zeer nadelig zijn.

Voorbeelden uit de praktijk

Samenwerken met concurrenten is niet nieuw. Zo werken Apple en Samsung al jarenlang samen. In 2019 werkten de twee bedrijven samen aan Smart tv’s. En in 2024 zal Samsung het oled-beeldscherm voor de Apple iPad’s maken.

DHL en UPS zijn ook samenwerkingspartners. Daarnaast zijn er veel kleine bedrijven die samenwerken. Binnen mijn branche gebeurt dit vrij veel. Tekstschrijvers die samen aan een groot project werken, of SEO-specialisten die de handen ineen slaan.

De voordelen van een samenwerking met de concurrent

Door met je concurrent samen te werken genieten beide bedrijven van verschillende voordelen. Een van die voordelen is het ontstaan van een beter product of een betere dienst. Daarnaast kan dit voor beide bedrijven leiden tot een hogere omzet.

Over de nadelen

Bij een samenwerking heb je je te houden aan een aantal regels. Je mag bijvoorbeeld niet afspreken om niet aan elkaars klanten te leveren. Dus: wanneer klanten van de samenwerkende concurrent bij jou aankloppen, moet je ze bedienen. Dit leidt ertoe dat de concurrent mogelijk klanten kwijtgeraakt. Of dat jij klanten naar de concurrent ziet vertrekken.

Wat wel en niet mag

In Europa zijn er afspraken gemaakt met betrekking tot de concurrentie tussen bedrijven. Europa stimuleert concurrentie, omdat dit tot betere producten en scherpere prijzen leidt.

Kartelvorming is verboden. Het is concurrenten niet toegestaan om prijsafspraken te maken. Zelfs wanneer twee bedrijven samenwerken, mogen ze niet afspreken om de prijs voor hun producten of diensten te verhogen of om geen korting te geven.

Verder is het niet toegestaan om afspraken met betrekking tot de aanbesteding of marktverdeling te maken. Zo mag je niet afspreken dat jij het ene product verkoopt, en de concurrent het andere product. Dit geldt echter alleen wanneer jullie beiden hetzelfde product verkopen. Bij een samenwerking tussen Volkswagen en Apple kun je natuurlijk niet verwachten dat Volkswagen ook iPhones gaat verkopen.

Jullie mogen ook geen afspraken maken met betrekking tot inkoopprijzen. Dit is ten nadele van leveranciers. En als laatste mogen er geen afspraken worden gemaakt over de hoogte van het salaris van werknemers, bonussen of andere zaken.

Alleen al praten over dit soort dingen is verboden. Je mag bijvoorbeeld niet zeggen hoeveel je voor het inhuren van een zzp’er wil betalen of voor welk bedrag je een aanbesteding wil doen.

Er gelden ook uitzonderingen

Het is niet zo dat bovenstaande regels voor alle samenwerkingen gelden. Wanneer jij en je concurrent een prijsafspraak willen maken en dit levert voordeel op voor de klant, dan mag dit wel. Verder worden bovenstaande afspraken van tafel geveegd wanneer er maximaal acht bedrijven aan de samenwerking meedoen. De totale omzet van deze bedrijven bedraagt maximaal € 5,5 miljoen (goederen) of 1,1 miljoen euro (diensten) per jaar.

Twee zzp’ers kunnen hierdoor probleemloos samenwerken. En ook voor twee MKB bedrijven zal dit vaak geen probleem vormen.

De gevolgen wanneer je geen samenwerking aangaat

Benadert een concurrent je voor een samenwerking? Je bent niet verplicht om deze samenwerking aan te gaan. Je mag dus nee zeggen, maar dit is niet altijd verstandig. De concurrent wil samenwerken en wanneer je dit niet doet, zal hij een ander benaderen. Dit kan ten nadele zijn van je eigen onderneming.

Een bekend voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Apple en Samsung. Apple vroeg Samsung om de Super-Retina beeldschermen te leveren. Had Samsung dit niet gedaan dan had Apple een concurrent gevraagd, en had Samsung hierbij veel omzet misgelopen. Bovendien had de concurrent dan de kans gekregen om de markt sneller te veroveren.

Soms heb je een concurrentievoordeel. Je hanteert lagere prijzen, biedt een betere service of een hogere kwaliteit. Wanneer de samenwerking ervoor zorgt dat het concurrentievoordeel wegvalt, moet je jezelf afvragen of dit wel zo verstandig is. Zorgt de samenwerking er juist voor dat je marktpositie beter wordt? Vooral doen!

Samen een overeenkomst opstellen

Wanneer je met concurrenten samenwerkt is het belangrijk om een overeenkomst op te stellen. Leg afspraken duidelijk vast. Wie doet wat, waar ligt de verantwoordelijkheid, hoe zit het met de verdeling van de kosten en wie heeft de controle?

Gaat het om een eenvoudige samenwerking dan is het vaak niet nodig een overeenkomst op te stellen. Bijvoorbeeld wanneer twee tekstbureaus hun tekstschrijvers delen. Dit zijn vaak tijdelijke samenwerkingen die je makkelijk terugdraait. Maar wanneer de samenwerking complex wordt, is het beter om een goede overeenkomst op te stellen. Hierbij is het belangrijk dat de partijen niet afhankelijk worden van elkaar.

---