Mag je ideeën overnemen of kopiëren?

Bijgewerkt: 17 augustus 2021

Je hebt een geweldige en goedlopende website. Al snel merk je dat er soortgelijke websites online komen. Veel onderwerpen waar jij over schrijft (of laat schrijven) worden door die andere website overgenomen. Strafbaar? Vaak niet. Je mag ideeën overnemen of kopiëren. Dat is natuurlijk geen leuk nieuws, want je hebt hier hard je best voor gedaan.

Auteursrecht op ontwerpen

Een idee zit in eerste instantie in je hoofd. Al snel krijgt het idee vorm en voer je het uit. Je spreekt in dit geval van een ontwerp. Op sommige ontwerpen zit auteursrecht. Denk maar eens aan een tekst, foto of video. Maar ook een kunstvoorwerp is een ontwerp met auteursrecht.

Op ideeën zit geen auteursrecht. Daarnaast mogen ontwerpen voor anderen ter inspiratie dienen. Dit betekent dat iemand inspiratie uit je kunstwerk of fotomateriaal mag halen. Zo mag iemand ook inspiratie uit je teksten op je website halen. Bijvoorbeeld de onderwerpen waar je over schrijft.

Citaat, parafrase en plagiaat

Mag je ideeën overnemen? Ja dat mag dus wel. Sterker nog, je mag zelfs kleine stukjes tekst van iemand anders overnemen. Wanneer het om een enkel zinnetje gaat dan mag je dit straffeloos kopiëren. Dit komt omdat veel zinnetjes te algemeen zijn. Feitelijk had iedereen die dus kunnen bedenken. Een zinnetje is pas uniek wanneer dit een geheel eigen en origineel karakter heeft. Denk maar eens aan een slogan of slagzin.

Goed, iemand mag dus stukken tekst van je website overnemen. Soms valt dit onder citaat of parafrase. Een citaat is een stukje tekst dat je op je eigen website toont. Dit stukje tekst staat tussen aanhalingstekens. Bovendien moet ook de bronvermelding zichtbaar zijn.

Een parafrase is het citeren en samenvatten. Hierbij kun je dus andermans tekst in je eigen woorden uitdrukken. Ook bij parafraseren moet je aan bronvermelding doen.

Als laatste heb je nog plagiaat. Dit is grotere delen tekst zonder toestemming overnemen. Of je hier nu bronvermelding of niet bij plaats: je schendt het auteursrecht. Dat is dus plagiaat.

Beter goed gejat dan slecht bedacht

Andermans ideeën overnemen is helemaal geen slecht ‘idee’. Beter goed gejat dan slecht bedacht, deze stelling kon wel eens waar zijn. Kijk maar eens naar de fidget spinner. Je weet wel, dat stukje ronddraaiend speelgoed. Ooit bedacht door een moeder voor haar autistische zoon. Ze liet het ontwerp hiervoor niet officieel vastleggen (beschermen). Hierdoor gingen andere fabrikanten er met het idee vandoor en verdienden hier flink wat geld aan.

Helaas kun je een idee voor een website niet vastleggen en beschermen. Start jij een website over gezonde voeding, dan mogen duizenden anderen jou nadoen. Ook wanneer je over bepaalde onderwerpen schrijft mogen anderen dit idee overnemen.

Wat niet mag is teksten kopiëren. Of in zoverre herschrijven dat het oorspronkelijke werk herkenbaar is.

Ideeën van anderen overnemen

Wanneer anderen jouw ideeën overnemen, kun je andersom hetzelfde doen. Het is daarom altijd interessant om je concurrenten in de gaten te houden. Hoe goed scoort hun website, op welke zoektermen worden ze gevonden en hoe communiceren ze met de doelgroep? Door dit te analyseren doe je heel veel ideeën op. Met deze ideeën mag je straffeloos aan de slag gaan.

Het ontwerp van een website kopiëren

Mag je ook het ontwerp oftewel de lay-out van een website kopiëren? Dit is een beetje een grijs gebied. Je mag ideeën opdoen, maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat je de gehele lay-out één op één kopieert. In het verleden zijn websites hier wel op aangesproken. Maar het kan ook dat de advocaat of rechtbank (als het al zover komt) een andere mening heeft.

Enkele vragen over ideeën en auteursrecht

Hieronder vind je de meest gestelde vragen over het overnemen (kopiëren) van ideeën en hoe het met auteursrecht zit.

Vraag 1: mag je tekst van een website kopiëren?

Nee, zonder toestemming mag je geen tekst van een website kopiëren. Tenzij het om een citaat gaat, maar dan zet je dit stukje tekst tussen aanhalingstekens en je maakt gebruik van bronvermelding.

Wat gebeurt er wanneer je zonder toestemming tekst van een website kopieert? Wanneer de website-eigenaar erachter komt dan kan deze je benaderen. Vaak met de vraag of je de gekopieerde tekst wil verwijderen. Maar het kan je uiteindelijk ook een soort boete opleveren. Die boete bedraagt tussen de 30% en 50% van het tarief dat een tekstschrijver voor de tekst schrijven zou vragen.

Vraag 2: mag je een website kopiëren?

Het kopiëren van websiteteksten is niet toegestaan. Mag je een website kopiëren en dan bedoel ik de teksten, afbeeldingen, video’s en lay-out? Natuurlijk mag dat niet! Toch zijn er sommige dingen waar je wel gebruik van mag maken. Denk bijvoorbeeld aan afbeeldingen die op die website staan en afkomstig zijn van gratis stockwebsites. Jij mag diezelfde afbeeldingen ook gebruiken. Het is dan wel aan te raden om ze op de stock website te downloaden.

Dit geldt ook voor een lay-out. Je mag hier inspiratie uithalen. De lay-out of het design mag echter niet exact hetzelfde als je voorbeeld zijn.

Vraag 3: kun je een website kopiëren?

Heb je zelf een website en wil je die kopiëren naar een ander domein? Dan kun je die website in zijn geheel kopiëren. Neem eventueel contact op met de provider (hosting).

Vraag 4: iemand kopieert mijn website, wat te doen?

Wanneer iemand de teksten op je website kopieert dan moet je in actie komen. Het hangt er wel vanaf wie die teksten geschreven heeft. Ben je zelf de auteur dan ligt het auteursrecht bij jou. Neem contact op met degene die je website kopieert. Heb je de teksten door een tekstschrijver laten maken? Dan is dit de auteursrechthebbende en zal deze contact op moeten nemen.

Iemand kopieert mijn website, maar dan met betrekking tot de lay-out. Kan ik hier iets tegen doen? Ja, vraag advies aan een jurist. Wees er wel zeker van dat jouw lay-out of design uniek is. Gaat het om een standaard WordPress thema, dan kun je niets tegen dat kopiëren beginnen. Tenzij je unieke logo is gekopieerd.

Vraag 5: mag je artikelen kopiëren met bronvermelding?

Deze vraag is vergelijkbaar met de eerste vraag. Nee, je mag geen artikelen kopiëren ook al is het met bronvermelding. Je hebt altijd toestemming van de oorspronkelijke auteur nodig. Bovendien is artikelen van andere kopiëren niet zo verstandig. Google ziet dit als duplicate content en kan je website hier flink op afstraffen. Straks ben je helemaal niet meer zichtbaar in de organische zoekresultaten.

---