FTP shoot in Nederland en hoe je hier duidelijke afspraken over maakt
Bijgewerkt: 14 november 2022
Time for Print of FTP is een term die onder fotografen vaak voorkomt. Het gaat hier om een afspraak tussen fotograaf en model. Voor beide partijen biedt een FTP-shoot verschillende voordelen.
Zie je op Instagram, Facebook of een website een oproep tot een FTP shoot in Nederland voorbijkomen? Ontdek wat dit precies inhoudt, de voor- en nadelen hiervan en hoe je hier duidelijke afspraken over maakt.
Tijd in ruil voor foto’s
Problemen om meer verkeer naar je website te krijgen?
Hoi, ik ben Bianca en help websites doorgroeien. Zal dit jouw website zijn?
Een FTP shoot wordt veel ingezet door beginnende fotografen en modellen die aan het begin van hun carrière staan. Feitelijk betekent een FTP shoot dat een model zijn of haar tijd inruilt voor het verkrijgen van de beste foto’s uit de fotoshoot. Het model krijgt ook een beperkte licentie om de foto’s te gebruiken.
De fotograaf daarentegen kan gebruik maken van een model, zonder hiervoor te betalen.
De voordelen van een FTP shoot
Eigenlijk zijn de voordelen van een FTP shoot vrij duidelijk:
- De fotograaf oefent zijn of haar vaardigheden gratis op een model uit
- Het model krijgt gratis de beste foto’s uit de shoot, inclusief een (beperkte) licentie
Lees ook even over de nadelen
Zo op het eerste oog lijkt Time for Print weinig nadelen te hebben. Toch zijn die er wel degelijk, al helemaal wanneer hier slechte afspraken over gemaakt worden. Zo kan er onenigheid ontstaan over het auteursrecht, verkoop van de foto’s en het online tonen van het materiaal.
Verder kan het dat een van beide partijen ontevreden is over de ander. Dit kan natuurlijk altijd gebeuren, maar de vraag is of je achteraf kosten in rekening mag brengen. Laten we eens gaan kijken hoe een FTP shoot in Nederland geregeld is.
Dit zegt de wet over foto’s (laten) maken
Wanneer je naar de wetgeving kijkt dan heeft de fotograaf altijd het auteursrecht over de gemaakte foto’. Daar kun je niet omheen, dat is wettelijk zo geregeld. Aan de andere kant heeft het model portretrecht, dit is bij wet vastgelegd.
- Auteursrecht = het exclusieve recht van de maker om te bepalen waar en wanneer de foto’s verspreid worden
- Portretrecht = degene die op de foto staat moet toestemming geven om het materiaal te publiceren
Dan heb je nog het persoonlijkheidsrecht, een onderdeel van het auteursrecht. Wanneer iemand foto’s die door een ander zijn gemaakt publiceert, moet in eerste instantie aan naamsvermelding worden gedaan. De maker van de foto kan zich verzetten tegen openbaarmaking van de foto’s zonder dat er aan naamsvermelding is gedaan.
Maak altijd duidelijke afspraken omtrent FTP
In de meeste gevallen vindt een FTP shoot met gesloten beurs plaats. Dit houdt in dat de fotograaf het model niet hoeft te betalen. Aan de andere kant krijgt het model de beste foto’s, zonder hier een vergoeding voor te geven.
Overigens kunnen er wel afspraken omtrent betaling of vergoeding worden gemaakt. Het is belangrijk om deze afspraken voor aanvang van de fotoshoot vast te leggen. Doe je dit niet, dan kunnen beide partijen ervan uitgaan dat de overeenkomst met gesloten beurs plaatsvindt. Mits er ook is afgesproken dat het om een FTP shoot gaat.
Dus allereerst is het belangrijk om vast te leggen dat er een FTP shoot gaat plaatsvinden. Dat vastleggen kan middels een contract, maar ook wanneer je via de e-mail, social media of WhatsApp hierover afspraken maakt is dit rechtsgeldig.
Dit zijn de meest gemaakte afspraken
Hieronder vind je enkele afspraken die veel op FTP shoots van toepassing zijn.
Tijd en moeite erin steken
Beide partijen moeten voordeel uit de fotoshoot halen. Daarom moeten zowel de fotograaf als het model voldoende tijd en moeite erin steken. Soms komt het voor dat een hairstylist, visagist of kledingstylist aan de FTP meedoet. Ook deze moet natuurlijk zijn of haar beste beentje voorzetten.
Licentie met betrekking tot de foto’s
Vaak zal de fotograaf een beperkte licentie voor het gebruik van de foto’s afgeven. Sommige fotografen beperken het beeldmateriaal helemaal niet, omdat ze van mening zijn dat vrijgevigheid zich terugverdient. Ook dit soort zaken moet duidelijk zijn vastgelegd.
Naamsvermelding
Het is gebruikelijk om de naam van de maker bij publicatie te vermelden. Dit betekent dat het model de foto’s mag gebruiken en publiceren, maar dan wel aan naamsvermelding moet doen. Dit valt onder het persoonlijkheidsrecht. Naamsvermelding houdt in dat alleen de naam van de maker bij het materiaal vermeld wordt, maar soms kan de fotograaf eisen dat er een websitelink wordt geplaatst.
Het geven van een credit in de vorm van een websitelink is wettelijk niet verplicht. Maar dat wordt het wel wanneer hier afspraken over gemaakt worden. Zoiets moet dus duidelijk in de overeenkomst staan. Zo niet, dan hoeft het model alleen maar de naam van de fotograaf te vermelden en niet een linkje naar de website.
Doorverkopen van de foto’s
Het is niet gebruikelijk dat het model, de stylist of de fotograaf de foto’s doorverkoopt. Zijn hier toch plannen toe dan moeten alle partijen het hiermee eens zijn. Leg deze afspraken heel goed vast, anders kan dit zomaar tot een hoop ruzie en misschien wel een rechtszaak leiden.
Wie betaalt wat?
Het is ook belangrijk om uit te zoeken wat de totale kosten van de FTP fotoshoot zijn. Denk hierbij aan het gebruik van een studio en apparatuur, het inhuren van een stagelist en visagist, maar misschien ook kosten met betrekking tot de locatie. Of reiskosten.
Wie gaat wat betalen? Gemaakte kosten kunnen gedeeld worden. Maar het kan ook dat de fotograaf deze kosten op zich neemt, iets dat redelijk veel voorkomt.
Hoeveel fotobestanden het model krijgt
Dan moet er nog een afspraak gemaakt worden omtrent het aantal fotobestanden. De fotograaf zal misschien wel honderden foto’s maken. Meestal krijgt het model een aantal van de allerbeste foto’s. Maar de vraag is hoeveel dit er zullen zijn.
Dit leg je binnen de afspraken vast. Het is slim om vooraf te bepalen of het om digitale bestanden of afdrukken gaat. En ook hoeveel dat er zijn. Wanneer het model meer foto’s wil, dan moet deze de mogelijkheid hebben om ze te kopen. Leg vooraf de tarieven en voorwaarden vast.
FTP shoot via social media regelen
Misschien ben je een model of stylist en zoek je een fotograaf om je portfolio gratis uit te breiden. Of ben je juist die fotograaf die meer werk wil kunnen tonen. Via social media is het vrij makkelijk om een FTP fotoshoot te regelen.
Plaats een oproep op social media en gebruik de hashtags #fotoshoot, #FTP, #FTPshoot, #model #fotograaf én eventueel de plaatsnaam. Steek voldoende tijd in het vinden van de juiste samenwerkingspartner.
Bianca schreef meer dan 50.000 artikelen voor het internet. "SEO is mijn missie, ik help anderen om hoger in Google te komen". Met zoveel geschreven onderwerpen, SEO- en marketingkennis is ze het startpunt voor elke (nieuwe) website. Een opdracht plaatsen of meer weten over de voordelige tarieven? Vraag vandaag nog de tarievenkaart aan.