A met streepje: à of á?

Bijgewerkt: 23 juli 2021

Op het gebied van de A met streepje heb je twee keuzes: à of á. Beide vormen hebben een andere betekenis. Het is dus niet zo dat je deze twee door elkaar kunt gebruiken. Twijfel je welke A met streepje je toe moet passen en of dit wel juist is? Geen probleem, ook op dit gebied ontvang je het juiste advies.

Met of zonder streepje

Veel woorden waar een A in voorkomt zien er vrij normaal uit. Er is geen schuine streep bovenop de letter A te vinden. Denk maar eens aan de volgende woorden: dat, patat, kaars, ambiance, man of aquarium.

Waarom soms een streepje op de a? Het gaat hier om een accent grave. Met dat streepje geef je het verschil tussen twee woorden aan. Ook wordt het streepje gebruikt om iets te benadrukken. Kijk maar eens naar de verschillen:

1. Voor de poes
2. Vóór de poes

In het eerste zinnetje koop je iets voor de poes (als voorbeeld). In de tweede zin is het woordje voor ineens een voorzetsel: er ligt iets vóór de poes.

A met streepje: meest voorkomende woorden

Niet alle woorden waarbij een A met streepje voorkomt zijn van Nederlandse oorsprong. Sommige van deze woorden zijn Franstalig. Dit zijn de meest voorkomende woorden waarin een A met streepje zit:

Wáár, dáár, dát, ahá, à, déjà vu.

Is het à of á?

Het zal je opvallen dat je de keuze hebt tussen à of á. Bij de een ligt het streepje naar links, bij de ander juist naar rechts. Let op want er is een groot verschil tussen à of á.

De letter a`, waarbij het streepje naar linksboven (of naar rechtsonder) ligt, is afkomstig vanuit de Franse taal. Dit streepje noem je een accent grave. Tot het jaar 1995 was de accent grave bedoeld om de nadruk op korte lettergrepen te leggen. Tegenwoordig wordt het gebruikt om de uitspraak aan te duiden.

In het Nederlands gebruik je dit ook voor het aanduiden van een eenheid. Bijvoorbeeld: tandenborstels à € 3. Dit betekent dat de tandenborstels € 3 per stuk kosten.

De letter á gebruik je juist om ergens nadruk op te leggen: dáár ligt mijn telefoon! Of: dus dát bedoel je.

Zo typ je een A met streepje naar rechts

Een A met streepje naar rechts noem je een accent aigu, je legt dus ergens accent oftewel nadruk op. Zo typ je een A met streepje naar rechts:

Druk tegelijkertijd op de ‘ en de A, er verschijnt dan een á. Je kunt eventueel ook eerst de [‘] toets intikken en daarna de A, ook dan bereik je hetzelfde effect. Een andere mogelijkheid: Alt + 160. Het 760 moet je dan wel met het nummeriek toetsenbord invoeren.

Op smartphone heb je een digitaal toetsenbord. Houd de a ingedrukt totdat je de optie á ziet staan en selecteer deze.

Hoe krijg je een streepje op de A naar links?

Hoe schrijf je à oftewel het streepje naar linksboven wijzend? Ook dit kan op twee verschillende manieren. Linksboven op je toetsenbord zie je [`] staan. Wanneer je dit tegelijkertijd met de a intikt dan ziet dit er zo uit: à. Geen probleem wanneer je de twee toetsen na elkaar intikt, dan krijg je hetzelfde resultaat.

Het alternatief is ALT + 0224. Hierbij moet je het numeriek toetsenbord gebruiken. Heb je een smartphone? Dan houd je de letter a ingedrukt totdat je de optie à ziet staan. Wanneer je dit selecteert dan heb je een streepje op de A naar links gecreëerd.

Hoofdletter A met streepje

Het is ook mogelijk om voor een hoofdletter A met streepje te gaan. Om een hoofdletter A op je toetsenbord te maken houd je altijd de shift toets ingedrukt. Je kunt ook Caps lock inschakelen, maar dit moet je dan bij de volgende letter weer uitzetten. Wil je een hoofdletter A met streepje dan doe je dit zo:

Shift + ` + a.

Shift + ‘ + a.

Afhankelijk van je toetsenbord en besturingssysteem kan bovenstaande er ook zo uit komen te zien: Ä. Er verschijnen dan puntjes of een – bovenop de 8. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Daarom kun je een hoofdletter A met streepje ook op de volgende manier maken:

Alt + 0192. Dit doe je uiteraard met het numeriek toetsenbord. Zo ziet het resultaat er uit: À. Werkt dit ook niet? Dan kun je het beste voorgaande letter kopiëren en in je tekst plakken.

Moet het streepje naar rechtsboven wijzen, dan gebruik je de toetsencombinatie Alt + 0193: Á.

A met dakje

Je hebt ook nog de A dakje, dit noem je ook wel circumflex. Dit gebruik je om aan te geven dat er na de klinker een s volgt. Hoe typ je een kleine letter a met circumflex? Dat doe je zo: Alt + 131. Op je smartphone kun je hier weer op zoeken.

Hoe typ je een hoofdletter A met circumflex? Eenvoudig: Alt + 0194. Anders kun je het kopiëren: Â. Overigens vind je dat dakje op je toetsenbord ook boven het cijfer 6.

Andere varianten

Je hebt nog veel meer varianten waarbij er een streepje of puntjes bovenop de a aanwezig is. Bijvoorbeeld ä, iets dat je veel in de Duitse, Deense, Noorse en Finse taal ziet. Wist je dat dit vroeger ook in het Nederlands is gebruikt maar dit is verdwenen? Dan heb je ook nog het liggend streepje bovenop de a: de ã. Het gaat hier om een nasale a-klank die vooral in het Frans en Portugees wordt gebruikt.

---